2013-2014

Οι Ερευνητικές Εργασίες που υλοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του Α και Β τετραμήνου του σχολικού έτους 2013-2014 είναι οι εξής:

Α ΤΑΞΗ

1. «Ο Άνθρωπος δια τοις μιμήμασιν γνωρίζει»: Η Θεατρική Πράξη ως Τρόπος Μάθησης

Υπεύθυνος καθηγητής: Νικόλαος Κωνσταντίνου

Σκοπός της συγκεκριμένης ερευνητικής εργασίας είναι να διερευνηθεί το περιεχόμενο και να αναλυθεί το νόημα ενός καθαρά πολιτικού κειμένου όπως «Η φάρμα των ζώων» που γράφτηκε με αφορμή τα απολυταρχικά και ολοκληρωτικά καθεστώτα, την κατάλυση δημοκρατικών θεσμών και την αναζήτηση αξιών όπως η ελευθερία, η αλληλεγγύη, η ισότητα, η δικαιοσύνη. Ποιο συγκεκριμένα τα ερευνητικά ερωτήματα που θα τεθούν κατά τη διάρκεια του έτους είναι:
1.Ποια σημεία της ζωής του συγγραφέα επηρέασαν το έργο του;
2.Ποια περιστατικά από τη ζωή του τον ενέπνευσαν για να γράψει τη φάρμα των ζώων;
3.Ποιο είναι το κεντρικό νόημα που θέλει να μεταδώσει ο συγγραφέας;
4. Γιατί χρησιμοποίησε τις αλληγορίες των ζώων;
5. Αναζήτηση παράλληλων και επίκαιρων νοημάτων μέσα από τις συμπεριφορές των χαρακτήρων του έργου.
6. Ανάλυση των βασικών χαρακτήρων του έργου.

Β Τετράμηνο

Ως συνέχεια του πρώτου τετράμηνου οι μαθητές είχαν την ευκαιρία μέσα από τη θεατρική πράξη και την ανάλυση των ρόλων να απαντήσουν νέα ερευνητικά ερωτήματα τα οποία ήρθαν στο προσκήνιο και ως εκ τούτου απαιτείται επιπλέον μελέτη και ενασχόληση στο Β? τετράμηνο. Ποιο συγκεκριμένα τα νέα ερευνητικά ερωτήματα που τέθηκαν και απαντήθηκαν από τους μαθητές κατά τη διάρκεια του Β? τετράμηνου είναι:
1.Σε ποια σημεία του έργου φαίνεται η εκμετάλλευση και πως επιτυγχάνεται η ανατροπή της και η διεκδίκηση της ελευθερίας;
2.Ποιοι παράγοντες συνέβαλαν και πως στην επανάσταση των καταπιεσμένων;
3.Ποια ήταν τα αρχικά αποτελέσματα αυτής της στάσης των ζωών;
4. Ποιες ήταν οι τελικές συνέπειες της επανάστασής τους και γιατί;
5. Ο χαρακτήρας που υποδύεστε ποια στάση έχει στην αρχή του έργου και γιατί και πως μεταβάλλεται (αν μεταβάλλεται) και γιατί κατά την πορεία του έργου; Τι δείχνει αυτή τη μεταβολή (ή η έλλειψη μεταβολής);
6. Ποιες ομοιότητες και ποιες διαφορές εντοπίζετε στη στάση των χαρακτήρων του έργου συγκριτικά με τη στάση του σύγχρονου ανθρώπου ως προς:
α)τα πολιτικά συστήματα και την πολιτική γενικότερα
β)την κοινωνική αδικία,
γ)την αλληλεγγύη και την ανθρωπιστική αδιαφορία
δ)την πολιτική συμμετοχή και την πολιτική αδιαφορία

 Ενδεικτικές απαντήσεις των μαθητών:

 Η φάρμα των ζώων- Τζορτζ Όργουελ

Ο χιονόμπαλος αντιπροσωπεύει ένα είδος ανθρώπου, που ενώ έχει ένα πλήθος θετικών γνωρισμάτων είναι το θύμα της ιστορίας, γιατί υστερεί σε κάτι, το οποίο μπορεί να δείχνει ασήμαντο, είναι όμως απαραίτητο σε όσους ασκούν την εξουσία: την ικανότητα να προφυλάσσει τον εαυτό του.

Φαίνεται να είναι αισιόδοξος και δραστήριος γεμάτος αυτοκυριαρχία. Έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αρχή της επανάστασης, μπορώντας να φέρει σε πέρας ότι του ανέθεταν. Πίστευε πως για να καλυτερέψει τις ζωές των συμπολιτών του έπρεπε να βελτιωθεί ο ίδιος προσωπικά. Παρ? όλες τις δυσκολίες έμενε πιστός στον αρχικό του στόχο. Ήταν επινοητικός και εφευρετικός, καινοτόμος και εύστροφος, φροντίζοντας η ζωή των ζώων να είναι καλύτερη μέσα από την κατάκτηση γνώσης που αποκτούσε με την μελέτη.

Πίστευε πως για την βελτίωση του βιοτικού επιπέδου κάθε συμπολίτης του έπρεπε να κοπιάσει, χωρίς να περιμένει ανταμοιβή παρά μόνο στο τέλος. Πολύ καλός ρήτορας και απολύτως πειστικός, ενέπνεε τα ζώα να τον ακολουθήσουν και να πραγματοποιήσουν τα σχέδια του. Ήταν, επίσης, ιδεαλιστής και ρεαλιστής, ενώ διαπνεόταν από πρακτικότητα, όπως στην περίπτωση του ανεμόμυλου. Είχε φιλόδοξη προσωπικότητα, νομίζοντας ότι μπορεί να κάνει τα πάντα, που όντως τα επιτύγχανε τις περισσότερες φορές. Έτσι κατάφερε πολλά ζώα να τα μάθει να διαβάζουν.

Ήταν ως κάποιο βαθμό αφελής, μη καταφέρνοντας να υποψιαστεί την κακία και την ζήλεια του Ναπολέοντα, οι οποίες τον οδήγησαν στην επίθεση κατά του Χιονόμπαλου. Έτσι, διώχθηκε από την φάρμα και συκοφαντήθηκε, ενώ δεν αναγνωρίστηκαν οι κόποι του.

Σύμφωνα με την γνώμη μας το νόημα του έργου μπορεί να αναφερθεί σε μία πρόταση: Κανείς δεν έχει τον πλήρη αυτοέλεγχο και μπορεί ανά πάσα στιγμή να παρασυρθεί.

Τα ζώα, λοιπόν, αποφάσισαν να επαναστατήσουν εναντίον του καθεστώτος που είχε επιβάλλει ο άνθρωπος, όπως θα έκαναν και οι άνθρωποι σαν αντίδραση στα καταπιεστικά καθεστώτα, σαν τις δικτατορίες. Αφού η επιχείρησή τους πέτυχε, ζούσαν την απόλυτη ελευθερία. Υπήρξε όμως η ανάγκη ενός συστήματος διακυβέρνησης, όπως θα υπήρχε σε κάθε ανθρώπινη κοινωνία, από μια φυλή ανθρωποφάγων ως ένα ολόκληρο κράτος. Έτσι, τα γουρούνια ανέλαβαν την εξουσία, διότι ήταν τα εξυπνότερα και ασκούσαν μεγαλύτερη επιρροή στα ζώα. Καθώς όμως απολάμβαναν την εξυπηρέτηση που δέχονταν από τα ζώα άρχισαν να γίνονται κι εκείνα καταπιεστικά όπως και οι άνθρωποι. Έφτασαν στο σημείο να χρησιμοποιούν βία μεταξύ τους και να συνάπτουν συμφωνίες με τα πρώην αφεντικά.

Ουσιαστικά, το μήνυμα που θέλει να περάσει ο συγγραφέας είναι πως κανένας δεν μένει πιστός στις αρχές του από την στιγμή που τα συμφέροντα μπαίνουν στην μέση. Οι αλληγορίες των ζώων ήταν μόνο εικονικές. Έχει δώσει το τέλειο παράδειγμα μιας ανθρώπινης κοινωνίας.

Μετά από όλη αυτή την περιπέτεια της επανάστασης, όλα επιστρέφουν στην προτεραία κατάσταση, χωρίς καμία διαφορά.

Συνοψίζοντας, όλοι οι άνθρωποι έχουν αδυναμίες και προτιμήσεις. Ζούμε σε μια κοινωνία του εγώ και όχι του εμείς. Ο καθένας σκέφτεται το ατομικό και όχι το συλλογικό συμφέρον, και αν κάποιος έκανε το δεύτερο βλάπτοντας την εξουσία εκείνη τον εξαφάνιζε, κάνοντας τον να φαίνεται υπαίτιος.

Ποια γεγονότα τον ενέπνευσαν τον συγγραφέα να γράψει την φάρμα των ζώων;

Η φάρμα των ζώων γράφεται σαν αντίδραση του συγγραφέα, ο οποίος ήταν δημοκρατικός σοσιαλιστής, κατά την Σταλινική περίοδο στη Σοβιετική Ένωση. Τότε οι άνθρωποι ζώντας κάτω από το απολυταρχικό τσαρικό πολίτευμα του Μέγα Πέτρου και της Αικατερίνης Β?, επιθύμησαν να κάνουν επανάσταση για ένα καλύτερο μέλλον, η οποία και έγινε τον Φεβρουάριο και τον Οκτώβριο του 1917. Ύστερα εγκαθιδρύθηκε η εξουσία του Στάλιν, όπου οι επικοινωνίες παρακολουθούνταν, υπήρχε υψηλός συγκεντρωτισμός και συγκέντρωση των αντιφρονούντων σε στρατόπεδα εργασίας. Ουσιαστικά, τα πράγματα έγιναν όπως ήταν και πριν. Αυτό ακριβώς συνέβη και στην φάρμα του Τζορτζ Όργουελ. Από εκεί εμπνεύστηκε το έργο του.

Επίκαιρα νοήματα που προκύπτουν από τους χαρακτήρες.

• Τα γουρούνια διαβάζοντας έγιναν σκεπτόμενα και κατάφεραν να οργανώσουν και να επιτύχουν μια επανάσταση καθώς και να διοικήσουν την φάρμα. Από αυτό προκύπτει πως μόνο με την μόρφωση το άτομο αποκτά κριτική σκέψη και προοδεύει.

• Ο Ναπολέων μη μπορώντας να υποστηρίξει τα επιχειρήματά του διέταξε τα σκυλιά να κυνηγήσουν τον Χιονόμπαλο. Άνθρωποι, δηλαδή, που δεν μπορούν να υποστηρίξουν την γνώμη τους με νόμιμους τρόπους καταφεύγουν στην βία και τα αθέμιτα μέσα.

• Η όλη επανάσταση οργανώθηκε μετά από πρόταση του στρατηγού, ενός γέρικου και γεμάτου εμπειρίες γουρουνιού. Άρα, οι ηλικιωμένοι έχουν περισσότερη πείρα και οι συμβουλές τους είναι χρήσιμες και γεμάτες σοφία.

• Όταν όλα τα ζώα συγκεντρώθηκαν, πέτυχαν την ανατροπή του ανθρώπου. Επομένως, συλλογικά οι άνθρωποι μπορούν να καταφέρουν την ανατροπή ενός ολόκληρου καθεστώτος, αρκεί να θέλουν.

• Τα ζώα έθεταν σε ψηφοφορία όλα τα θέματα που προέκυπταν και λάμβαναν αποφάσεις. Διαπιστώνουμε δηλαδή πως μέσω της ψηφοφορίας επιτυγχάνεται το δημοκρατικό πολίτευμα, το οποίο αντιπροσωπεύει την γνώμη των πολλών.

 

Η αφίσα ενημέρωσης του κοινού για τη θεατρική παράσταση

Αξίζει να σημειωθεί πως με πρωτοβουλία των μαθητών, από τη συμβολική είσοδο της παράσταση συγκεντρώθηκε ένα μικρό ποσό από το οποίο ένα μέρος κάλυψε τα έξοδα της παράστασης και το υπόλοιπο θα διατεθεί για φιλανθρωπικούς σκοπούς.

 

 

2.Μηχανάκι και μαθητής: Ένα χρήσιμο εργαλείο ή ένα «θανάσιμο» όπλο;

Υπεύθυνος καθηγητής: Γεώργιος Τσίλογλου

Σκοπός της ερευνητικής εργασίας είναι:

• να γνωρίσουν οι μαθητές, με διερευνητικό τρόπο, την σχέση αυτού του μέσου μεταφοράς με τους νέους ?κυρίως-  ανθρώπους, στο πέρασμα του χρόνου μέσα από ένα πλαίσιο φθίνουσας καθοδήγησης από το δάσκαλο
• · Να διαπιστώσουν και να κατανοήσουν οι μαθητές σε ποια κατάσταση βρίσκεται αυτή η σχέση σήμερα
• · Καθώς και να εξάγουν συμπεράσματα για το παρόν και το μέλλον της  σχέσης αυτού του μέσου μεταφοράς με τους νέους ανθρώπους στη χώρα μας.
• · Να εμπλακούν δημιουργικά στην παραγωγή της γνώσης, εξασφαλίζοντας την αυτονομία στη σκέψη, τη μάθηση και τη δράση τους
• · Να καλλιεργήσουν ένα «νέο ήθος», όπως αποκαλείται, στον τρόπο σκέψης και δράσης τους χαρακτηριστικό του οποίου θα είναι η συμμετοχή σε ομάδες, η αίσθηση συνδεσιμότητας, η συνεργασία και η αλληλεπίδραση των μελών τους. Έτσι, πιστεύουμε ότι η τάξη θα μετατραπεί σταδιακά σε κοινότητα δημιουργικής μάθησης.

 

 

Β ΤΑΞΗ

1.Ενδυμασία και πολιτισμός

Υπεύθυνος καθηγητής: Κωνσταντίνος Γκοβίλας

Σκοπός της έρευνας: Επιλέξαμε το θέμα αυτό με σκοπό να γνωρίσουν οι μαθητές με τρόπο διερευνητικό πώς συνδέονται οι κοινωνικο-οικονομικές και πολιτικές συνθήκες με τον τρόπο ένδυσης των ανθρώπων.

Να διαπιστώσουν και να κατανοήσουν επίσης πώς και γιατί η κοινωνία επιβάλλει μέσα από την Θρησκεία κανόνες ενδυματολογικούς και όχι μόνον.

Αποκτώντας γενικές γνώσεις για την ενδυμασία, την ιστορική της εξέλιξη καθώς και τα κριτήρια επιλογής της ενδυμασίας θα ενισχύσουν την διαδικασία της έρευνας και θα οδηγηθούν στην παραγωγή γνώσης ικανή να τους οδηγήσει σε μια πιο σφαιρική αντιμετώπιση της ένδυσης στα πλαίσια του κοινωνικού γίγνεσθαι.

Ευελπιστούμε τέλος, στα πλαίσια αυτής της έρευνας, να καλλιεργήσουν συνεργατική σκέψη και η συμμετοχή τους σε ομάδες να γίνει πηγή δημιουργικής μάθησης.

Ερευνητικά ερωτήματα: Ποιες οι αλλαγές του τρόπου ένδυσης από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα;

Κατά πόσο η κοινωνική θέση ή το επάγγελμα επηρεάζει τον τρόπο ντυσίματος των ανθρώπων;

Παίζει ρόλο ο τόπος καταγωγής και η κοινωνική μας ομάδα;

Κατά πόσο η μόδα επηρεάζει τις ενδυματολογικές μας συνήθειες;

Είναι η διαφήμιση υπεύθυνη για τις επιλογές μας;

 

2.«Ελαιόλαδο..το χρυσάφι στο πιάτο μας»

Υπεύθυνος καθηγητής: Γεώργιος Τσίλογλου

Σκοπός έρευνας:

• να γνωρίσουν οι μαθητές, μέσα από μια ιστορική αναδρομή, τη ιστορία της ελιάς και του ελαιόλαδου στο πέρασμα του χρόνου μέσα από ένα πλαίσιο φθίνουσας καθοδήγησης από το δάσκαλο
• Να καταγράψουν και να κατανοήσουν  τους τρόπους παραγωγής του ελαιολάδου
• Να  διερευνήσουν τις χρήσεις του ελαιολάδου στη ζωή του ανθρώπου και στη διατροφή του
• Να διαμορφώσουν μια εικόνα για τις προοπτικές της παραγωγής αυτού ? του τόσο ? πολύτιμου για την ελληνική οικονομία, αγαθού
• Να εμπλακούν δημιουργικά στην παραγωγή της γνώσης, εξασφαλίζοντας την αυτονομία στη σκέψη, τη μάθηση και τη δράση τους
• Να καλλιεργήσουν ένα «νέο ήθος», όπως αποκαλείται, στον τρόπο σκέψης και δράσης τους χαρακτηριστικό του οποίου θα είναι η συμμετοχή σε ομάδες, η αίσθηση συνδεσιμότητας, η συνεργασία και η αλληλεπίδραση των μελών τους. Έτσι, πιστεύουμε ότι η τάξη θα μετατραπεί σταδιακά σε κοινότητα δημιουργικής μάθησης.